Bệnh viêm nha chu là gì? Biện pháp xử lý triệt để và an toàn nhất

Bệnh viêm nha chu thường xuất hiện với các triệu chứng điển hình như hôi miệng, chảy máu chân răng. Khi bệnh diễn biến trong thời gian dài có thể dẫn đến tiêu mô xương răng, gây mất răng vĩnh viễn. Điều này cho thấy đây là tình trạng răng miệng tương đối nghiêm trọng, cần khám và điều trị sớm để tránh rủi ro không mong muốn.

Viêm nha chu là gì?

Viêm nha chu là bệnh xảy ra ở khoang miệng và thường làm phát sinh các biểu hiện như sưng nướu, hôi miệng, chảy máu chân răng cùng cảm giác đau nhức khó chịu. Khi tình trạng này diễn biến âm thầm trong thời gian dài sẽ làm cho nướu và chân răng lỏng lẻo, hình thành nên nhiều lỗ hổng để vi khuẩn trú ngụ. Sau đó, nướu bị tụt, các túi nha chu cũng phát sinh rồi phá hỏng ổ răng, lâu ngày sẽ gây mất răng.

Hình ảnh bệnh viêm nha chu khiến bệnh nhân đau đớn mệt mỏi
Hình ảnh bệnh viêm nha chu khiến bệnh nhân đau đớn mệt mỏi

Theo các nha sĩ, đây là bệnh lý về răng miệng luôn tiến triển thầm lặng. Thậm chí khi nướu sưng to còn có thể tự xẹp lại làm nhiều người lầm tưởng rằng bệnh đã tự khỏi nên không can thiệp. Trong thời kỳ này, các mô đỡ răng, dây chằng vẫn tiếp tục bị tấn công, gây viêm nha chu tiêu xương, làm răng lung lay rồi rụng mất mặc dù vẫn còn nguyên vẹn và không bị sâu.

Bệnh phát triển qua 4 giai đoạn:

  • Vôi răng: Mảng bám hình thành nhiều ở cổ răng, viền lợi và kẽ răng. Từ đó kích thích nướu và gây nên phản ứng viêm.
  • Sưng lợi: Lợi đã bị viêm, có biểu hiện sưng phồng và thường xuyên chảy máu khi ăn.
  • Túi nha hình thành: Viêm nhiễm lan rộng và phát sinh các túi nha chứa nhiều vi khuẩn, mủ.
  • Rụng răng: Ổ xương bị phá hủy, trượt lợi, răng lung lay rồi rụng mất.

Theo các báo có y tế, tỷ lệ dân số trong độ tuổi từ 35-45 bị bệnh nha chu là 60%. Ngoài ra, trẻ em cũng là đối tượng dễ mắc phải căn bệnh này với những dấu hiệu điển hình là viêm lợi, lớp cao răng dày.

Các nguyên nhân gây bệnh

Thực tế, nguyên nhân chủ yếu làm xuất hiện các dấu hiệu viêm nha chu là do thói quen vệ sinh răng miệng. Điều này có thể tạo điều kiện thuận lợi cho mảng bám, vi khuẩn tấn công răng và gây hại.

Viêm nha chu bệnh học bắt đầu hình thành từ việc mảng bám bị khoáng hóa, sau đó gây nên tình trạng cao răng với số lượng vi khuẩn cực lớn. Tiếp đến, những vi khuẩn này liên tục phát triển sinh sôi và làm cho nướu bị viêm, phá hủy mô đỡ răng, khiến răng không thể bám chắc vào lợi và gãy rụng.

Các yếu tố nguy cơ:

  • Vệ sinh răng miệng không thường xuyên khiến mảng bám hình thành và vi khuẩn tích tụ.
  • Chế độ dinh dưỡng không đảm bảo.
  • Chức năng hệ miễn dịch suy giảm, nữ giới đang trong thai kỳ.
  • Người thường xuyên hút thuốc lá.
  • Các bệnh lý liên quan đến suy giảm miễn dịch như tiểu đường, HIV…
Vệ sinh răng miệng thiếu sạch sẽ có thể là nguyên nhân gây bệnh
Vệ sinh răng miệng thiếu sạch sẽ có thể là nguyên nhân gây bệnh

Dấu hiệu bệnh nha chu là như thế nào?

Thực tế, biểu hiện viêm nha chu tương đối đa dạng và rất dễ bị nhầm lẫn với những tình trạng răng miệng thông thường. Nếu gặp phải bệnh lý này, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như:

  • Rãnh lợi và kẽ răng có nhiều mảng bám, lâu ngày khiến cho lợi bị sưng, viêm và dẫn đến chảy máu. Thậm chí có những răng sẽ bị lung lay.
  • Nướu có màu đỏ sậm, căng phồng và dễ chảy máu khi đánh răng, nhai thức ăn.
  • Mô lợi trở nên lỏng lẻo và không còn liên kết chắc chắn với chân răng, điều này khiến cho thức ăn dễ bị giắt lại, nhất là khi ăn các loại thịt có sợi.
  • Vôi răng dày lên, biểu hiện rõ rệt nhất ở khu vực cổ răng.
  • Miệng hôi thối khó chịu, nhưng cần phân biệt viêm nha chu gây hôi miệng với tình trạng miệng hôi khi mới ngủ dậy do tuyến nước bọt ngừng hoạt động.
  • Răng bị xô lệch (vào trong hoặc ra ngoài) do chân răng bị lung lay.

Ngoài những dấu hiệu trên, người bệnh có thể xuất hiện triệu chứng khó chịu khi nhai. Nếu viêm nha chu hoại tử, bệnh đang diễn biến nặng thì còn có thể gây chảy mủ khi ấn vào vùng chân răng, kèm theo đó là mùi hôi tanh vô cùng khó chịu.

Mức độ nguy hiểm của bệnh

Bệnh viêm nha chu có thể gây nên những tổn thương vô cùng nghiêm trọng đến tổ chức chân răng cũng như sức khỏe của người bệnh. Nếu không may bị bệnh lý này “làm phiền” bạn có thể sẽ phải đối diện với những nguy cơ như:

  • Ảnh hưởng đến giao tiếp, công việc: Bệnh gây hôi miệng, làm phát sinh tâm lý tự ti khiến người bệnh ngại giao tiếp. Điều này gây ảnh hưởng không nhỏ đến công việc của những người thường xuyên phải gặp gỡ khách hàng, đối tác.
  • Cản trở ăn uống, ảnh hưởng đến dạ dày: Những cơn đau nhức khiến người bệnh không muốn ăn uống, không thể ăn món ăn yêu thích, gây mất cảm giác ngon miệng… từ đó tác động không nhỏ đến chức năng của dạ dày.
  • Tác động đến chức năng của xương hàm: Khi viêm nha chu tiêu xương sẽ làm lệch khớp cắn khiến cho lực nhai suy yếu, từ đó gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới chức năng của xương hàm.
  • Mất răng: Khi chân răng bị lung lay lâu ngày có thể khiến bệnh nhân rụng răng và mất răng vĩnh viễn.
Bệnh có thể gây ra nhiều phiền toái cho sinh hoạt và sức khỏe
Bệnh có thể gây ra nhiều phiền toái cho sinh hoạt và sức khỏe

Biện pháp chẩn đoán bệnh nha chu là gì?

Tương tự như những vấn đề răng miệng khác, để đưa ra kết luận cuối cùng về bệnh nha chu bác sĩ cần thực hiện một số hình thức chẩn đoán sau:

  • Thăm khám lâm sàng: Khai thác tiền sử bệnh răng miệng, quá trình sử dụng thuốc kháng sinh, hút thuốc lá và cả thói quen vệ sinh răng miệng.
  • Kiểm tra miệng: Xác định sự tồn tại của mảng bám, cao răng, khả năng nướu bị chảy máu nếu bị tác động.
  • Đo túi nha chu giữa rãnh nướu – răng: Sử dụng một đầu dò nha khoa ở cạnh răng và phần dưới đường viền nướu. Nếu con số thu được chỉ dao động từ 1-3mm thì nướu hoàn toàn khỏe mạnh, nếu chỉ số này lớn hơn 4mm thì tức là bệnh mới khởi phát, hơn 6mm là viêm nhiễm đã nghiêm trọng, ổ viêm khó được làm sạch.
  • Chụp X-Quang răng: Mục đích là kiểm tra mức độ tiêu xương răng tại những khu vực đã đo độ sâu túi nha.

Bị viêm nha chu phải làm sao?

Cách điều trị bệnh viêm nha chu phụ thuộc vào từng giai đoạn cũng như mức độ bệnh. Trường hợp ổ viêm còn ở giai đoạn sớm, cấu trúc răng chưa bị ảnh hưởng thì bệnh nhân chỉ cần lấy cao răng và áp dụng các biện pháp chăm sóc đơn giản. Nếu viêm nhiễm lan rộng, răng bị tiêu xương thì cần phải điều trị khẩn cấp, thậm chí là can thiệp ngoại khoa.

Viêm nha chu và cách điều trị tại nhà

Dân gian hiện lưu truyền rất nhiều bài thuốc giúp loại bỏ viêm nhiễm, bảo vệ răng miệng hiệu quả. Tùy vào điều kiện cũng như mức độ viêm nhiễm mà mỗi người có thể lựa chọn mẹo dân gian phù hợp:

  • Dùng cây lược vàng: Chuẩn bị khoảng 5 lá lược vàng đã rửa sạch, đem hãm cùng 500ml nước trong 30 phút. Phần nước nấu từ lá lược vàng chia nhỏ và uống hết trong ngày, nên kiên trì sử dụng để tăng cường khả năng kháng khuẩn và tiêu viêm.
  • Nước nấu từ cây cỏ mực: Sử dụng nước cốt cỏ mực trộn cùng mật ong thoa trực tiếp lên vùng nướu bị viêm. Duy trì điều này liên tục trong 10 ngày để loại bỏ hiệu quả các triệu chứng bệnh.
  • Uống nước gừng ấm: Nấu vài lát gừng cùng 300ml nước cho đến khi lượng nước còn lại khoảng ½ thì dừng lại và thêm vào vài hạt muối, sử dụng hỗn hợp khi còn ấm để giảm sưng viêm ở tổ chức chân răng.
Nước cỏ mực trộn mật ong giúp cải thiện hiệu quả các triệu chứng viêm nha chu
Nước cỏ mực trộn mật ong giúp cải thiện hiệu quả các triệu chứng viêm nha chu

Tuy nhiên cần lưu ý các bài thuốc nói trên chỉ phù hợp với tình trạng viêm nhiễm nhẹ. Song song với việc áp dụng các biện pháp này bệnh nhân cũng nên tăng cường vệ sinh răng miệng, thường xuyên súc miệng nước muối để ngăn chặn mảng bám và vi khuẩn tích tụ.

Cách chữa viêm nha chu hiệu quả bằng Tây y

Nguyên tắc điều trị bệnh viêm nha chu là loại bỏ túi nha chu, ngăn chặn tổn thương lan rộng. Tùy thuộc vào tình trạng của mỗi ca bệnh mà bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định phù hợp:

Điều trị khẩn cấp:

  • Chỉ định: Vùng nướu và niêm mạc đã xuất hiện khối áp xe gây sưng đỏ, chạm vào nướu thấy phập phều.
  • Biện pháp: Sử dụng thuốc kháng sinh, kháng viêm trong 3-5 ngày sau đó thăm khám lại và căn cứ vào đó để đưa ra chỉ định tiếp theo.

Điều trị phẫu thuật:

  • Chỉ định: Bệnh nhân không đáp ứng thuốc kháng sinh, kháng viêm.
  • Biện pháp: Phẫu thuật cắt bỏ túi nha chu, tái tạo xương hàm và mô nha chu đã bị phá hủy. Một số trường hợp được chỉ định ghép mô mềm nhằm phục hồi tổn thương, ngăn chặn tình trạng tụt nướu làm phá hủy mô lợi và xương răng.

Điều trị không phẫu thuật:

  • Chỉ định: Ổ viêm nhiễm của bệnh chưa hình thành khối áp xe răng, có thể xử lý bằng thủ thuật kết hợp dùng thuốc nội khoa.
  • Biện pháp: Cố định răng lung lay, phục hình tạm thời, làm sạch cao răng, chấm thuốc sát khuẩn, kháng viêm cho khu vực nướu bị tổn thương. Nếu không thể bảo tồn thì có thể chỉ định nhổ răng.

Điều trị duy trì:

  • Chỉ định: Khi biện pháp điều trị tích cực có khả quan, ổ viêm không lan rộng.
  • Biện pháp: Theo dõi, kiểm tra sức khỏe răng miệng định kỳ nhằm kiểm soát, ngăn chặn bệnh tái phát.
Tùy thuộc vào tình trạng viêm nhiễm bệnh nhân sẽ được chỉ định điều trị phù hợp
Tùy thuộc vào tình trạng viêm nhiễm bệnh nhân sẽ được chỉ định điều trị phù hợp

Đông y điều trị viêm nha chu

Theo y học cổ truyền, viêm nha chu do vị hỏa tích kết hợp phong nhiệt gây nên. Lâu ngày bệnh gây vị âm hư, thận âm hư khiến tâm dịch suy giảm, hư hỏa bốc lên. Căn cứ vào cơ chế phát sinh bệnh, Đông y sẽ sử dụng những bài thuốc sau:

  • Bài thuốc số 1: Bồ công anh 20g; Kim ngân hoa và hạ khô thảo mỗi vị 16g; Ngưu bàng tử 12g, bạc hà và tạo giác thích mỗi vị 8g. Đem thang thuốc đi sắc nước uống trong ngày.
  • Bài thuốc số 2: Thạch cao sống 20g cùng 12g mỗi loại kinh giới, bạch chỉ, phòng phong. Dược liệu đem rửa sạch và sắc nấu uống trong ngày.
  • Bài thuốc số 3: Kim ngân hoa 16g; Sinh địa, ngọc trúc, huyền sâm, quy bản, sa sâm, kỷ tử mỗi vị 12g; Bạch thược 8g. Bài thuốc đem sắc nấu dùng hết trong ngày, không để qua đêm.

Các bài thuốc Đông y chủ yếu sử dụng dược liệu tự nhiên nên cần sử dụng lâu dài mới phát huy hiệu quả. Do vậy, bệnh nhân cần kiên trì dùng thuốc theo liệu trình, tránh nôn nóng bỏ dở giữa chừng mà làm ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.

Tham khảo: Viêm chân răng là gì? Nguyên nhân và cách điều trị triệt để

Bệnh nhân viêm nha chu nên ăn gì, kiêng gì tốt?

Viêm nha chu có mối quan hệ mật thiết với lối sống sinh hoạt, vệ sinh răng miệng. Do đó, trong quá trình điều trị bệnh mỗi người nên xây dựng thực đơn theo hướng dẫn sau:

  • Nhóm thực phẩm nên ăn: Gồm các món ăn giúp chống viêm, tiêu sưng và nâng cao sức đề kháng tổng thể như sữa chua, các loại đậu, trà xanh, rau xanh,… Nếu viêm nha chu ảnh hưởng đến khả năng nhai thì có thể chế biến những thực phẩm trên thành món mềm, sinh tố.
  • Nhóm thực phẩm nên tránh: Tránh xa các loại đồ ăn có khả năng hình thành mảng bám trên răng như đường, bánh kẹo, thực phẩm giàu tinh bột, các thực phẩm chứa nhiều acid, đồ ăn nóng/lạnh, các món thịt dai có nhiều sợi…
Bệnh nhân nên xây dựng thực đơn ăn uống khoa học
Bệnh nhân nên xây dựng thực đơn ăn uống khoa học

Địa chỉ khám, điều trị bệnh nha chu

Bệnh viêm nha chu có thể được điều trị khỏi nếu được phát hiện sớm. Nếu nghi ngờ mình đang có các dấu hiệu của bệnh, bạn có thể tìm đến những địa chỉ sau:

  • Khoa Răng miệng – Bệnh viện Quân y 103: Đơn vị này chuyên tiếp nhận và điều trị cho các bệnh nhân đang gặp vấn đề răng miệng bằng trang thiết bị hiện đại. Bệnh viện 103 có địa chỉ tại số 261 Phùng Hưng – Hà Đông – Hà Nội.
  • Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương: Bệnh viện chuyên khám và điều trị bệnh về răng cho người dân thủ đô và các tỉnh lân cận. Đơn vị này có địa chỉ tại 40 Tràng Thi – Hoàn Kiếm – Hà Nội.
  • Khoa Răng – Bệnh viện 108: Đây là đơn vị đã có bề dày kinh nghiệm trong thăm khám và điều trị các bệnh về răng miệng, trong đó có bệnh nha chu. Bệnh nhân có nhu cầu thăm khám và điều trị bệnh có thể tìm đến địa chỉ số 1 Trần Hưng Đạo – phường Bạch Đằng – Hai Bà Trưng – Hà Nội.
  • Khoa răng – Bệnh viện Bạch Mai: Đây là địa chỉ tin cậy trong thăm khám và điều trị bệnh về răng miệng, là nơi quy tụ đội ngũ bác sĩ được đào tạo tại Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ… Viện hiện có địa chỉ tại số 78 Giải Phóng – phường Đống Đa – Hà Nội.
Bệnh viện 103 cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng
Bệnh viện 103 cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng

Biện pháp phòng ngừa bệnh nha chu

Răng miệng bị viêm nhiễm, nướu sưng tấy, chân răng lỏng lẻo gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống sinh hoạt. Do vậy, để phòng tránh các bệnh nha chu, mỗi người nên thực hiện các biện pháp sau:

  • Luôn vệ sinh răng miệng sạch sẽ, tốt nhất là sử dụng bàn chải mềm đánh răng tối thiểu 2 lần/ngày. Hạn chế sử dụng tăm hay các vật liệu cứng để xỉa răng vì có thể gây tổn thương nướu dẫn tới viêm nhiễm.
  • Luôn ăn uống khoa học, tăng cường sử dụng rau xanh và các loại trái cây giàu vitamin A, B,… Đồng thời tránh xa thực phẩm nhiều đường, đồ ăn giàu acid, thức ăn có khả năng tạo mảng bám gây hại cho răng.
  • Không hút thuốc lá, rượu bia, cà phê và bất cứ loại đồ uống nào có thể gây hại men răng.
  • Chủ động thăm khám nha khoa định kỳ, lấy vôi răng 4-6 tháng/lần để đảm bảo khoang miệng luôn sạch sẽ, ngăn chặn nguy cơ gây bệnh.

Bệnh viêm nha chu không chỉ ảnh hưởng tới răng miệng mà còn tiềm ẩn nhiều vấn đề liên quan tới sức khỏe tổng thể. Do vậy, ngay khi nhận thấy bản thân có những dấu hiệu nghi ngờ mỗi người cần chủ động gặp nha sĩ, vì nếu ở giai đoạn đầu của bệnh, việc chữa trị sẽ đơn giản hơn rất nhiều.

Xem thêm:

Đánh giá của khách hàng

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Đánh giá của bạn*

Bài viết liên quan